Tổ tôm điếm

Từ Dữ liệu văn hóa Việt Nam
Buớc tưới chuyển hướng Bước tới tìm kiếm

Tổ tôm chơi năm người với bộ bài 120 quân, cũng là một thú chơi đấu trí như đánh cờ, rất phổ biến ở đất kinh thành. Trong ngày hội, thay thế bằng tổ tôm điếm cho đông đảo khách xem hội cùng dự.

Trên sân rộng, hoặc bãi đất, cất lên năm cái điếm, 4 cái bốn phương và một cái ở giữa gọi là điếm trung. Mỗi điếm có thang để đấu thủ lên xuống tầng sàn, nom như cái chòi tre lá.

Bài là những miếng gỗ mỏng đề tên quân, có mảnh nắp đậy lại để tránh nhòm ngó, gian lận. Người chạy bài phải rao những con bài do các điếm đánh ra để các điếm khác muốn phỗng hay ăn. Rao bằng cách ví von có vần điệu:

Vác đèn đi dưới trăng thu
Đầu bài cửu sách, ai ù được chăng?

Trống lệnh điều khiển cuộc đấu cho thêm vui nhộn. ù chi chi nảy, xưa được thưởng bánh pháo, đốt ngay tại chỗ, khói mịt mù, trống và pháo chen nhau, hội tổ tôm điếm càng nào nức.

Một số nơi thay “tổ tôm điếm” bằng “tam cúc điếm”, chơi đơn giản hơn, phổ thông hơn. Chỉ có bốn điếm, cũng phải người rao bài, gọi quân, lấy trống làm hiệu lệnh.