Làng dệt xăm, lưới (Quảng Trị)

Nhịp điệu cuộc sống của ngôi làng Thâm Khê ở xã Hải Khê, huyện Hải Lăng, tỉnh Quảng Trị được tính bằng những chuyến đi biển đánh bắt hải sản của các ngư dân và những buổi dệt xăm, lưới rộn ràng. Tới đây, bạn sẽ được sống trong khung cảnh có những em nhỏ quay gấc mỏng vào ống nhựa làm suốt, thành thoi, vào guồng, người lớn lên khung, căng khổ lưới lên băng dệt bằng tre, đặt co dệt, treo sợi gấc, phân mắt lưới rồi đứng máy dệt xăm, lưới hàng giờ trong hiên nhà rợp bóng tre xanh.

Sau các luỹ tre xanh mát ở Thâm Khê, có thể thấy niềm vui của con người quấn quýt trong những vòng quay gấp nhịp nhàng, nghe vang lên trong tiếng chuyển rộn ràng của khung máy dệt xăm, lưới và lấp lánh trên nụ cười của những người biết vun bồi đời sống quê nhà bằng chính cái nghề của cha ông truyền lại. Đã bao đời nay, người Thâm Khê tự dệt lưới cho mình đi biển. Những mắt lưới của làng quây bắt được nhiều cá, tôm, cho bát canh của mỗi gia đình thêm chất ngọt, cho những cánh tay người thêm sức mạnh.

Cùng với thời gian, nghề dệt xăm, lưới ở làng biển Thâm Khê tạo nên nhiều tình nghĩa và hình ảnh đẹp trong đời sống. Đó là những tình cảm có từ hiện thực cả ba thế hệ của một gia đình cùng nhau dệt xăm, lưới trên vuông sân ấm áp tiếng thoi đưa lách cách, những người phụ nữ ở nhà chăm sóc con trẻ và dệt xăm, lưới thật tốt, thật bền cho những người đàn ông đi biển trong sự cầu mong sóng lặng cá nhiều. Những tấm lưới được làm từ đây từng đêm buông xuống lòng biển của làng mà ôm gọn những luồng cá hoặc được ngư dân ở vùng khác đến mua về sử dụng.

Thuỷ chung với nghề thủ công được tổ tiên để lại, mỗi hộ gia đình ở Thâm Khê có thể dệt 150m xăm, lưới trong một ngày lao động cho thu nhập năm mươi ngàn đồng. Lưới dùng đánh bắt cá to, xăm bắt cá nhỏ và ruốc biển. Xăm, lưới do người Thâm Khê dệt được ngư dân từ Cửa Việt, Cửa Tùng ra Quảng Bình, Hà Tĩnh, Thanh Hoá vào Thừa Thiên - Huế, Đà Nẵng, Quảng Ngãi, Phan Rang, Phan Thiết... ưa chuộng ngày càng nhiều. Ngoài ra, người Thâm Khê đầu tư dệt lưới cao ba lường, lưới ghe với chất lượng tốt, giá thành dễ tiêu thụ và giao tay lưới đúng hẹn.

Sự chuyên tâm của con người, nỗ lực cải tiến khung dệt để nâng cao chất lượng xăm, lưới và thu hút nhiều lao động cũng như khách hàng đã đưa xăm, lưới Thâm Khê vào Nam ra Bắc. Theo tiếng thoi đưa là tấm lưới dệt thêm bền và xăm, lưới Thâm Khê bây giờ là một nỗi tự hào được dệt bằng sự chuyên cần, chăm chỉ và khéo léo của những người biết gìn giữ và phát huy nghề truyền thống của làng.