Theo quan niệm của phật giáo, sau khi chết linh hồn đi xuống địa ngục sẽ trải qua 7 quan môn địa ngục, mỗi cửa sẽ được xét hỏi trong 7 ngày bởi Diêm vương, vì thế sau 7x7 là 49 ngày, linh hồn mới được siêu thoát. Cúng giỗ trước hay sau ngày mất giúp người đã khuất được nhận hương quả để trải qua những kiếp nạn cõi âm.

Trong thời gian 49 ngày này, người nhà của người đã khuất phải cúng kiếng hoa quả, tìm hiểu cách bày mâm cúng giỗ đúng lễ nghi, dọn mâm cơm cúng hàng ngày mời người chết về nhà. Đây là một nghi thức vô cùng quan trọng đối với tang gia, giúp người thân đã khuất của mình được thanh thản, thoát tục. Về phần con cháu, họ thường tụng đọc kinh Phật hoặc bài văn khấn cúng ông bà tổ tiên bằng âm hán vào ngày giỗ 49 ngày này.

Ngoài những nghi lễ cúng giỗ trên ban thờ gia tiên, thông thường người nhà hay làm những mâm cơm đãi khách rất to. Một mặt để thể hiện lòng thành với người chết, mặt khác để cảm ơn anh em, bạn hữu, hàng xóm đã đến tiễn đưa thân nhân của họ trong tang lễ trước đó. Đây là một cách đáp lễ vô cùng ý nghĩa và tế nhị, thường thấy ở người Việt.