Bánh bao (chữ Hán: 包子; bính âm: bāozi, Hán Việt: bao tử) là một loại bánh làm bằng bột mỳ có nhân và hấp trong ẩm thực Trung Hoa. Nó giống với loại bánh màn thầu truyền thống của Trung Quốc. Nhân bánh bao được làm bằng thịt và/hoặc rau. Bánh bao thường được dùng bất cứ bữa ăn nào trong ngày trong văn hóa Trung Hoa, và thường được người Trung Quốc dùng làm món ăn bữa sáng.

Congdongviet net -200329-222538.PNG

Món bánh bao được Gia Cát Lượng phát minh ra vào thời kỳ Tam Quốc sau chuỗi sự kiện “thất cầm thất thả” Nam Man Vương Mạnh Hoạch, Gia Cát Lượng đã hoàn toàn thu phục được vị Man Vương này. Tuy nhiên trên đường quay về Thành Đô, quân đội của nhà Thục đã không thể vượt qua được sông Lô Thủy, vì đây là một con sông lớn, nước sông chảy xiết. Sau đó Mạch Hoạch đã cho Gia Cát Lượng biết rằng, muốn vượt sông phải có vật hiến tế ném xuống sông, đó là thủ cấp của 50 nam giới. Tuy nhiên Gia Cát Lượng lại không muốn mất đi bất kỳ tính mạng nào nữa, sau đó ông đã nghĩ ra một loại bánh nhỏ có hình dạng đầu người nhưng hơi giống cái mũ của binh lính thời đó, trong đó chứa nhân thịt, và sau đó ném xuống sông. Ông gọi chúng là “bánh đầu người dã man” (Man đầu)[1]. Bánh man đầu bây giờ được người Việt Nam gọi bằng bánh bao. Món bánh bao hiện nay được rất nhiều người ở các quốc gia Châu Á như Trung Quốc, Việt Nam, Nhật Bản (gọi bằng Nikuman), Hàn Quốc, Thái Lan (gọi là salapao), Myanmar (gọi là Pauk-si) ưa thích và ăn nhiều.

Bánh bao tuy xuất phát từ Trung Hoa nhưng đã biến thể khi du nhập Việt Nam. Bánh bao của người Việt thường nhỏ hơn bánh bao Tàu. Thành phần nhân cũng khác, thông thường thì có thịt heo xay, mộc nhĩ, nấm hương, miến, lạp xưởng, trứng chim cút hoặc trứng gà. Ngoài ra, hiện nay bánh bao chỉ cũng là một món ăn bình dân và ngon. Với người Việt Nam, bánh bao là món điểm tâm sáng rất tiện lợi. Người ta có thể mua bánh bao ở nhiều nơi trên các vỉa hè, chợ hay quán dọc đường. Vẻ ngoài, bánh bao của người Việt có nhiều nét tương đối giống với bánh bao Trung Quốc nhưng kích cỡ nhỏ hơn và phần nhân thì khác. Thông thường thì phần nhân của bánh sẽ được làm từ thịt heo cả nạc lẫn mỡ xay nhỏ, nấm mèo, miến và còn có thêm trứng cút nguyên quả

Các loại bánh bao phổ thông

Bánh bao xá xíu (giản thể: 叉烧包; phồn thể: 叉燒包; Hán-Việt: xoa thiêu bao; bính âm: chāshāobāo; tiếng Hawaii: manapua): có nhân xá xíu. Cẩu bất lý bao tử (tiếng Trung: 狗不理包子; bính âm: gǒubulǐ bāozi): bánh bao nhân thịt ở Thiên Tân; tên nó có nghĩa là, "bánh bao chó không thèm". Tiểu long bao (giản thể: 小笼包; phồn thể: 小籠包; bính âm: xiǎolóngbāo): một loại bánh bao nhỏ nhân thịt từ Thượng Hải chứa nước làm từ da lợn đông. Sanh tiên man đầu (giản thể: 生煎馒头; phồn thể: 生煎饅頭; bính âm: shēngjiān mántóu): một loại bánh bao nhỏ chiên, nhân thịt từ Thượng Hải. Thang bao (giản thể: 汤包; phồn thể: 湯包; bính âm: tāngbao): một loại bánh bao lớn, có súp từ Dương Châu, chứa súp trong nhân khi ăn phải uống nước nhân trước sau đó ăn vỏ. Đậu sa bao (tiếng Trung: 豆沙包; bính âm: dòushābāo; Mân Nam hay Tiếng Đài Loan: taosa bau) là một loại bánh bao có nhân đậu đỏ nhừ. Liên dong bao (tiếng Trung: 莲蓉包; bính âm: liánróngbāo): một loại bánh bao có nhân hạt sen. Nãi hoàng bao (tiếng Trung: 奶黃包; bính âm: nǎihuángbāo): nhân sữa trứng ngọt màu vàng. Nó còn được gọi là bánh bao kim sa (tiếng Trung: 流沙包; bính âm: Liúshā bāo). Bánh bao chỉ (tiếng Trung: 芝麻包; Hán-Việt: chi ma bao; bính âm: zhīmabāo): loại bánh bao nhân mè đen nhừ. Đại Bao (tiếng Trung: 大包; bính âm: dàbāo): loại bánh bao lớn có nhân trong suất dimsum của Đài Loan. Nhân bao gồm thịt lợn hoặc thịt gà băm và trứng luộc. Bánh bao nướng (tiếng Trung: 烤包子; bính âm: kǎo bāozi, Hán Việt: khảo bao tử): Bánh bao nướng với hình dáng nhỏ xinh đã theo chân người Triều Châu đến Việt Nam từ rất lâu. Chiếc bánh giản dị, trông qua giống một chiếc bánh bao chiên nhưng nhân như bánh nướng và vỏ ngoài tựa bánh pía Sóc Trăng. Màu vàng cánh gián của vỏ thơm và nhân thịt đậm đà, bùi của trứng cút và ngũ vị hương. Từ "xíu páo" được xem như phiên âm tiếng Quảng Đông hoặc tiếng Phúc Kiến mà nó cũng du nhập vào phố người Hoa ở Malaysia và gọi là siew pau. Bánh bao kẹp thịt (tiếng Trung: 刈包; bính âm: guàbāo): bánh bao kẹp thịt nổi tiếng của Đài Loan này là phiên bản chấu Á của món bánh hamburger trứ danh của các nước phương Tây.